Dalende instroom buitenlandse tandartsen onderstreept KNMT-pleidooi voor uitbreiding opleidingscapaciteit

Evert Berkel
3 minuten
Capaciteit
De recente reactie van minister Bruins voor Medische Zorg op een verzoek van Tweede Kamerlid Ellemeet (GL) en Kamervragen van Van Gerven (SP) over het tandartsentekort, onderstreept het pleidooi van de KNMT om snel meer tandartsen op te leiden. Dit concludeert KNMT-voorzitter Brands op basis van de antwoorden van de minister.

Uit cijfers van de minister blijkt dat na jaren van stijging de instroom van buitenlandse tandartsen sinds 2017 snel afneemt, mede als gevolg van de invoering van de taaltoets. Hebben zich in 2016 nog 263 buitenlandse tandartsen in het BIG-register geregistreerd, in 2018 is dit aantal gedaald tot 98. Ondertussen gaan er al jaren meer tandartsen met pensioen dan worden opgeleid. Brands: “Over de cijfers valt niet te twisten. Het tekort aan tandartsen loopt alleen maar op, dus het is zaak om vaart maken met het in Nederland opleiden van meer tandartsen.”

Opleiden heeft geen prioriteit

De minister laat in zijn antwoord echter ook zien dat het opleiden van voldoende tandartsen in Nederland voor hem geen prioriteit heeft. En dat vindt Brands zorgelijk: “De minister zegt het belangrijker te vinden dat er voldoende mondzorgverleners zijn dan dat tandartsen in Nederland worden opgeleid. Ondertussen is de instroom echter onvoorspelbaar en onbetrouwbaar.”

Onderzoek naar capaciteit

Op dit moment doet het Capaciteitsorgaan kwalitatief onderzoek naar de benodigde capaciteit in de mondzorg. Begin dit jaar heeft het al een kwantitatieve analyse opgeleverd waaruit blijkt dat het aantal opleidingsplekken voor tandartsen fors omhoog moet, van 240 naar 311 plekken per jaar. Het aantal opleidingplaatsen Mondzorgkunde kan volgens het Capaciteitsorgaan ongewijzigd blijven. Tijdens het kwalitatieve onderzoek wordt onder meer nader gekeken naar de instroom van buitenlandse tandartsen, die over het algemeen niet structureel in Nederland blijven, en de verdeling van taken binnen de mondzorg.

Continuïteit van zorg

De minister schrijft dat hij de Tweede Kamer bij de voorjaarsnota informeert over de kosten van het opvolgen van het advies van het Capaciteitsorgaan. Hij legt hiermee de beslissing bij de politiek, reageert Brands: “Ik betreur het dat de minister de continuïteit van zorg tot een politieke keuze maakt. Hij onderbouwt de facto zelf de noodzaak om in ons land meer tandartsen op te leiden, door cijfers aan te halen die laten zien dat het aantal buitenlandse tandartsen dat in ons land wil werken sterk afneemt. Wij zullen daarom met het ministerie in gesprek blijven en continu wijzen op de noodzaak van het snel opleiden van meer tandartsen. Ook zullen we het onderwerp absoluut agenderen bij de politieke fracties voor de vergadering in de Tweede Kamer over het Arbeidsmarktbeleid in de zorg op 29 mei.”

Taakherschikking levert geen capaciteitswinst op

“Verder”, vervolgt de KNMT-voorzitter, “verwijst de minister in zijn reactie ook nu weer naar taakherschikking als oplossing voor het capaciteitsvraagstuk. Ik kan het niet vaak genoeg herhalen: taakherschikking levert helemaal geen capaciteitswinst op! De mondhygiënist doet de handelingen namelijk nu ook al, alleen dan op indicatie van de tandarts. Bovendien mogen ze alleen kleine gaatjes boren, die het gros van de tandartsen juist helemaal niet invasief zou behandelen. “

Individuele afspraken op maat

De Tweede Kamer heeft voorts aangegeven dat het de verantwoordelijkheid is van individuele mondhygiënisten om met tandartsen afspraken op maat te maken. Brands: “In die zin is het beeld dat NVM-voorzitter Manon van Splunter-Schneider onlangs in het Nederlands Tijdschrift voor Mondhygiëne schetste, onjuist. Zij schreef dat de samenwerking met onder andere de KNMT rondom het maken van afspraken over de taakherschikking moeilijk verloopt. Nog los van het feit dat de KNMT geen verzoek tot overleg hierover van de NVM heeft ontvangen, die afspraken moeten volgens de Kamer dus op individueel niveau worden gemaakt. “ KNMT-leden die hierover vragen hebben, worden daarmee uiteraard geholpen. Ook komt de KNMT binnenkort met een toelichting op de rechten en plichten van tandartsen omtrent de taakherschikking.