Initatieven mondzorg jeugd

Het concept was in 2016 onderdeel van een afstudeerscriptie van twee mondhygiënisten. Uit een enquête onder 71 ouders kwam naar voren dat de app gebruiksvriendelijk is voor ouders en kinderen. Ook vinden de meeste ouders het een goed hulpmiddel om hun kinderen te stimuleren tot poetsen en om ze bewuster te maken. 
Maar of de app bijdraagt aan een gedragsverandering is minder duidelijk. Zo was 30% van de ouders het oneens met de stelling “mijn kind is vaker gaan poetsen sinds het gebruik van de app” en oordeelde 52% hierover neutraal. Verder was 44% het oneens met de  stelling: “sinds het gebruik van de app heeft mijn kind minder eet-en drinkmomenten” en was 43% neutraal hierover. 

De uitkomsten van dit onderzoek moeten met enige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd vanwege de lage respons en de mogelijke selectiebias bij het samenstellen van de steekproef. Zo zijn bijvoorbeeld niet goed Nederlands sprekende ouders niet uitgenodigd voor het onderzoek. 
 

Een tweeledig tandheelkundig interactief E-health preventieprogramma waarmee een oplossing wordt geboden voor allerlei praktische zaken bij het motiveren van patiënten, het optimaliseren van de dagelijkse mondhygiëne en het verhogen van de therapietrouw.

et programma is begonnen als een rager, poets en kennisapp (MondMaatje december 2017) en bestaat uit twee delen: 1. Een programma op de computer van de zorgverlener (betaald) en 2. een app voor de mobiele telefoon van de patiënt (gratis). In het dashboard op de computer kan de zorgverlener diverse zaken invullen of individuele documenten koppelen die daarna zichtbaar worden voor de patiënt in de app. Omgekeerd kan de patiënt ook zelf zaken invullen in de app, die zichtbaar worden in het dashboard van de zorgverlener. Hierdoor kan individueel ingestelde e-health worden toegepast. Het prgramma bevat tevens een implantaatpaspoort en een medicatie-spoel-wekker.

Om het gebruik voor jonge deelnemers extra aantrekkelijk te maken, is het mogelijk om de achtergrond van het gebitsdiagram in te stellen en bestaat er een poetstimer in monstervorm. Daarnaast kunnen begeleidingsberichten bij orthodontie behandelingen bij jonge patiënten worden ingesteld en kan een poets-selfie worden gemaakt.

De app is beschikbaar in 2 talen: Nederlands en Engels.

Het programma is ontwikkeld met in acht neming met de AVG regelgeving.

In de eerste helft van 2021 zal het programma worden uitgebreid met een module “motivational interviewing” en beeldbellen.

In een pilotonderzoek is de haalbaarheid van de interventie getoetst. Zowel zorgverleners als ouders zijn zeer positief. Verder melden mondzorgverleners een prettiger en gelijkwaardig contact met ouders, meer plezier in het werk en ouders die zich inzetten voor een schonere mond, zonder zich veroordeeld te voelen. Momenteel wordt gezocht naar financiering voor vervolgonderzoek, waarbij de effectiviteit verder kan worden getoetst. 

Binnenkort wordt een nieuw onderzoek gestart met het gebruik van de methodiek in de praktijk. Hier kunnen mondzorgpraktijken zich voor inschrijven. Een deel van het team wordt dan getraind in het uitvoeren van de methodiek. De praktijken koppelen dan gegevens terug over de patiënten zij begeleiden. 

Uitblinkers is uitgeroepen tot preventieproject van het jaar in 2020 en 2021.

In schooljaar 2018-2019 is het onderzoek gedaan bij in totaal 389 kinderen van tien basisscholen in de gemeente Lelystad, 157 (66%) in groep 2 en 132 (34%) in groep 7. Van deze kinderen had 71% (69% in groep 2 en 74% in groep 7) naar het oordeel van de TPM'er een gaaf gebit, dat wil zeggen zonder zichtbare vullingen, cariës en getrokken kiezen vanwege cariës. Verder is bij 83% geen cariës waargenomen en had 10% twee of meer gaatjes.

Tussen 2012 en 2019 was het percentage leerlingen met een gaaf gebit vrijwel gelijk gebleven. De variatie tussen de basisscholen was groot (van 84% tot 52%). Scholen die onder het gemiddelde scoren, krijgen voor het volgende schooljaar het aanbod van diverse voorlichtingsactiviteiten om de mondgezondheid te helpen verbeteren.

Eerdere onderzoeken zijn gedaan onder meer gedaan in Almere Buiten en Haven (2019), Almere Stad (2015), Noordoostpolder (2018), Urk (2016), Dronten (2014) Zeewolde (2013).  

Vanuit de gemeente wordt een oproep gedaan aan ouders wier kinderen 1 jaar worden, om de mondzorgpraktijk te gaan bezoeken. Verder heeft initiatiefnemer Trentelman (JTV Mondzorg voor Kids)  heeft aan zorgverzekeraar Menzis verzocht om ter ondersteuning hiervan ouders een brief te sturen over het belang van mondzorg vanaf de doorbraak van het eerste tandje. Uit de administratie van de verzekeraar blijkt dat van de kinderen tot 18 jaar in Arnhem er ruim 5.000 (een vijfde) niet naar de tandarts gaan.  Met name zijn  dat de kinderen in wijken met een lage SES. Menzis stuurde al ouders alle ouders zes maanden na de geboorte van hun kind een brief met een tandenborstel. Ook op de consultatiebureaus wordt hierover actief voorlichting gegeven. Er wordt gewerkt aan een goede informatieverstrekking vanuit de sociale wijkteams, onder andere via een postercampagne.

Verder werd door de gemeenteraad  bepleit om vanuit basisscholen een haal- en brengservice naar de tandarts op te zetten. Een wethouder heeft de GGD/VGGM gevraagd om hierin de regie te nemen en basisscholen hiervoor te motiveren. JTV Mondzorg voor Kids gaat dit opzetten. In een later stadium wordt gedacht aan een bus die langs de scholen gaat. 

In de eerste week van november wordt de Friese Tandenpoetsweek georganiseerd. Een project waarbij 3e jaars-studenten aan de opleiding tandartsassistent op basisscholen poetslessen geven van zo’n 45 minuten, aan kinderen in groep 3/4 en in groep 7/8. Hierbij wordt tevens aandacht besteed aan voeding. Na afloop krijgen de kinderen de poetsinstructie en een tandenborstel mee en informatie voor de ouders.

In de provincie Groningen wordt een vergelijkbaar initiatief (De Noordelijke tandenpoetsweek) verzorgd door de opleiding Mondzorgkunde van het CTM/UMCG. Het initiatief komt voor uit de Landelijke tandenpoetsweek vanuit het NIGZ.

Het eerste laboratorium voor kinderen in Nederland dat zich richt op educatie over alles dat met de mond te maken heeft. Op een actieve en leerzame manier komen verschillende onderwerpen aan bod zoals voedingsgewoonten, suikerhoudende dranken, bacterien in de mond

Kinderen kunnen tevens een eigen smaak tandpasta ontwikkelen en krijgen poetsles.

Het initiatief richt zich op scholen en gezinnen. Het programma is geschikt voor kinderen in de hoogste groepen van het basisonderwijs.

Een bezoek aan het CSI-kidslaboratorium duurt ongeveer 1.5 tot 2 uur.

De kosten voor een bezoek aan het CSI-kids laboratorium worden gedekt vanuit de basisverzekering. Hierdoor zijn er geen kosten verbonden aan een bezoek aan het CSI-kids laboratorium. Wel worden enkele gegevens van de kinderen gevraagd om het bezoek te kunnen declareren bij de verzekering. 

Meer informatie is te vinden op de website: https://www.mondgezondheidscentrumamersfoort.nl/csi-kids-laboratorium/

of in de informatiefolder (pdf)

De organisatie had in het voorjaar van 2020 drie events gepland van tenminste vier events in 2020, maar onduidelijk is of deze alle zijn doorgegaan, gezien de coronacrisis. Andere events in 2020 staan gepland, maar waar en wanneer is niet duidelijk. Hetzelfde geldt voor het bezoek en de effecten ervan. Wel  is in de afgelopen jaren waar mogelijk aandacht gezocht in de media, onder andere in het Nederlands Tandartsenblad en via een filmpje in ‘Bits en Bites’ van de KNMT.

Verder is in 2019 samenwerking gezocht met de Kidsfabriek, een gratis evenement in Ulft, waar kinderen workshops kunnen volgen op gebieden als sport, spel, techniek en cultuur en waar in de Mondhoek workshops gegeven over mondgezondheid door mondhygiënisten, tandartsen, preventieassistenten en studenten mondzorgkunde.

De effecten van de mondhoek zijn niet echt gemeten. Wel zijn ouders en kinderen ondervraagd over ervaringen met de mondhoek.

De onderzoekers trokken de conclusie dat deelname aan public health initiatieven als de Kidsfabriek de kennis van ouders en kinderen kan vergroten en hen kan aanzetten tot betere zelfzorg op het gebied van de mondgezondheid

Het volledige artikel is te vinden op: https://www.spoh-arts.com/wp-content/uploads/ACJ-2018-Kidsfabriek-p22-25.pdf

De Mondhoek in de Kidsfabriek is intellectueel eigendom van Lieneke Jorna. Ben je geïnteresseerd neem dan contact op: Lieneke_Jorna@hetnet.nl.

De Mondhoek in de Kidsfabriek wordt ondersteund door de KNMT en de NVM.